Zeevaartschool van Teekele Rijnsz Zwaal (1799-1871)


Dat Texelse jongens van het eiland af moesten om een zeevaartopleiding te volgen was te danken aan de opstelling van het Gemeentebestuur rond 1856. Dat wilde geen geld steken in zo’n opleiding, dus ging meester Teekele Zwaal, die tot die tijd op Texel een Zeevaartkundige school had. Hij ging terug naar zijn geboortegrond op Terschelling om zich verder in te zetten voor de Zeevaartschool daar.
Die internationaal bekende school had op Texel kunnen staan als men beter had meegewerkt met Zwaal…..

Dominee Huizinga noteerde hoe dat gegaan was:
13 july 1856. Jan Kalis verhaalt dat Meester Zwaal wanneer men hem op Terschelling 1000 gulden wil guarandeeren, derwaarts gaat vertrekken, daar ons Gemeentebestuur er niet in bewilligd had om hem een sextant (70 gulden) te geven en eenige andere hulpmiddelen voor zijn Zeevaartkundige school.

18 february 1857. Ik ter kerk bij Vrendenberg. Daarna met Meester Teekele Rijnsz Zwaal bij hem koffij gedronken. Zwaal leest een verslag voor van zijne School voor de Zeevaart. Hij gaat nu eerlang naar Terschelling vertrekken. Van zijne leerlingen waren 11 kapiteins, 31 stuurman, eerste enz, tot 95 toe. Bovendien nog 28 die loods waren geworden. De School op Terschelling telde 300 leerlingen, kon 1300 gulden opbrengen en de Zeevaartschool zou er wel 20 keer beter zijn dan hier, want op geheel Terschelling zouden wel 800 buitenvarende zeelieden zijn.
Hij had hier wel willen blijven als het Gemeentebestuur van Texel slechts 400 gulden had willen besteden voor de aankoop van instrumenten. Hij verklaarde ons de loop der orkanen. Verhaalde hoeveel er nu bij het examen der stuurlieden gevorderd werd enz. Hij liet ieder leeren wie er maar wilde, al hadden zij niets om te betalen als zij klaar waren. Maar hij verwachtte betaling als zij hunne reis gedaan hadden of zoo ver kwamen dat zij het missen konden en nog nooit was hij een stuiver bij te kort gekomen, ook zelfs niet als hij zijne leerlingen nog het geld moest voorschieten om het examen te kunnen doen.


22 Augustus 1857. Meester Teekele Zwaal van ’t Oude Schild des namiddags bij mij afscheid genomen. Hij gaat dingsdag naar Terschelling.


Terug naar de vorige bladzij