De Ongelukkige Krankzinnige
Pieter Jansz Gorter 1797


Was zodanig geestesziek, dat hij het beste naar het Buitengasthuis in Amsterdam gebracht kon worden. Maar wie zou dat betalen?
De Roomse Armenverzorgers wilden er niet voor betalen

Pieter werd vastgehouden wegens krankzinnigheid, maar het leek wel weer te gaan. Een maand later was het alweer helemaal mis.

Vergadering 14 Maart 1797
Binnen gestaan de vrouw van Pieter Jansz Gorter vragende slaking haarer Man, uit van Kranksinnigheid moetende werden vastgehouden, daar deselve volgens getuigenis der Meester en andere, vrij wel is- geaccordeerd

Vergadering 11 April 1797
Secreet: de Maire Gorter geeft aan deze Vergadering te kennen: dat de Vrouw van de Krankzinnige Pieter Jansz Gorter zig beklaagd hebbende, buiten staat te weesen denzelve haare Man in de desperate toestand waarinne hy zig bevindt, langer te kunnen mainteneeren, en versogt hebbende dit aan deese Vergadering te willen voorstellen, daar zy buiten alle Hulp zynde, en geen middelen weet- dat zy de Roomsche Arme Meesters als van welker gezinte zy en haare Man beide Ledematen zyn, omme onderstand versogt hadde, dezelve zulks hadde geweigerd. Naar gemelde Vrouw in persoon hier over ondervraagt was, en dezelve zulks alzo betuigde te zyn- zyn opgemelde Roomsche Arm meesteren gerequireerd-
Binnen gestaan Jan van Koere, Jacob Kopjes en Jan Stam Arm meesteren voornoemt, en is door den precident hun afgevraagd de reedenen waaromme zy geen zorg droegen voor hunne behoeftige Leeden,
geeven deselve ten antwoord: dat zy vermeenen hier nog geen onvermogen plaats heeft- ten andere zo zy voor deese Krankzinnige moeten zorgen zo des behoord, zy verklaaren uit hoofde haarer bekrompene finantien
daartoe buiten staat te zyn- en dat het hun voorkwam daar Pieter Jansz Gorter een Lid is van de Maatschappy, gevolgelyk ook aanspraak had op de Hulp der Maatschappy, welke zulks nimmer onttrekken kunnen-
Naar hun geantwoord was, dat ieder gezinte in de eerste plaats verpligt is, in den behoeftigheid hunner eigene Leeden te voorsien, en een en ander Voorbeeld tot dat eynde hun was aangetoond, persisteerden deselven ArmeMeesters by hun voorgeevende onvermogen, en zyn daarop vertrokken.
Naar hier over ernstig gedelibereerd was, werd eyndelyk unaniem geresolveerd Arme Meesters van de Roomsche Gemeente aan den Burg, uit naam deeser Vergadering aan te doen zeggen: dat zy voor Pieter Jansz Gorter als behoeftig Lid hunner Gemeente van den Burg, de noodige zorgen zullen hebben te dragen, zoodanig, dat deswegens by deese Vergadering geene klagten meerder inkomen.

Vergadering 25 April 1797
Secreet: de Maire uit zig zelve informatie genomen hebbende, hoe veel de kosten van onderhoud voor een Krankzinnig Mensch in het buiten Gasthuys te Amsterdam zoude bedragen, en daar van opgave bekomen heeft van f 80 S’ jaars behalve behoorlyke verschooning
Geeft hier van aan de Vergadering kennisse- is denselve versogt hier van aan de roomsche Armevoogden tot deselver narigt kennisse van te willen geven- omme daar van het nodige gebruyk te maken in de persoon van Pieter Jansz Gorter-

Vergadering 30 Mey 1797
werd voorgedragen: daar den Ongelukkige Krankzinnige Pieter Jansz Gorter, van de Roomsche Armekist van den Burg, tot welke Gemeente hy behoord, geene toerijkende hulp kan verkrygen, ofte wel: dat ter zyner geneesing op eene meer versekerde plaats werden gebragt- of men dus van wegens deese Vergadering die tog tot nut van het Algemeen is, deswegens geene voorsienige diende te doen- te meer: daar zo men orderrigt is de Versorging van deese Ongelukkige man in het Buyten Gast of Kranksinnighuys te Amsterdam tot een zeer geringe prys geschieden kan-
is geresolveert: dat deese Vergadering welke niets meerder ter harte moet gaan dan het Algemeen Welzyn van de Maatschappy dadelyk ten Lasten van de Roomsche Armekist aan den Burg zal tragten opgemelde behoeftige en ongelukkige Pieter Jansz Gorter in het buiten Gast of Krankzinnig huys te Amsterdam te besteden-
en werd de Secretaris versogt aan de Municipaliteit van Amsterdam, deswegens door middel van request addres te maken- en hier op fiat bekomen hebbende-
ten overvloede Roomsche Armevoogden van den Burg te vragen, of zy nu gewillig de verdere besorging van Pieter Jansz Gorter aldaar op zig willen neemen- zo Neen! dat men dan verklaarde dat deese Vergadering zulks op hunne kosten zal doen-

’t Request aan de Municipaliteit van Amsterdam was van deese inhoud
Aan de Municipaliteit van Amsterdam
Geeft met achting te kennen: de Municipaliteit van Texel-
Dat een hunner behoeftige Burgeren genaamd Pieter Jansz Gorter, verregaande Krankzinnig zynde, zodanig dat de schroomelyke gevolgen zo mits in geduursaame Verseekering zy, voor de Maatschappy daar van te dugten zoude weesen.
Dat op hun Lieden Eiland tot Secuure bewaaring van zodanige Ongelukkige voorwerpen daartoe geene geschikte plaatse voor handen zynde- zy de vryheid neemen, zig door deese tot Uw MedeBurgeren te wenden; gansch vriendelyk versoekende opgemelde persoon van Pieter Jansz Gorter ten hunne kosten te doen versorgen en onderhouden en het Buiten Gast of Krankzinnige huijs van Uw Lieder Stad, tot tyd en wyle deselve verstandelyke vermogens zullen toelaten in het openbaar te verschynen, en zyn voorig beroep wederom te kunnen waarneemen-
Dit doende &z
De Municipaliteit van Texel
Ter ord. van deselve (get) WRomans

de Missive ten gelyde van het zelve request luide aldus
aan de Municipaliteit van Amsterdam
MedeBurgers!
Het zoude ons aangenaam weesen, wanneer wy op bygaande request Uwe gunstige dispositie mogte verneemen ten eynde de persoon daar by vermeld hoe spoediger hoe beter tot Algemeen Heil te kunnen Transporteeren-
In welke verwagting wy zyn, naar toewensching van
Heil & Broederschap
De Municipaliteit van Texel
Ter ord. van deselve (get) WRomans Texel 6 Junij 1797

Vergadering den 1e Juny 1797
Ingekomen Missive van de Municipaliteit van Amsterdam dato 9 Junij 1797. Inhoudende het gemaakte addres wegens het plaatsen van de Ongelukkige Pieter Jansz Gorter te hebben gesteld in handen van de Regenten van het Buyten Gasthuys met versoek omme met deselve deswegens te correspondeeren-
En is deselve Missive gesteld in handen van de Secretaris, ten eynde hier over te handelen met Regenten voornoemt.

de Missive aan de Regenten van het Buiten Gasthuys te Amsterdam luide aldus
MedeBurgers
De Raad der Gemeente van Ulieder Stad, heeft ons berigt, dat zy ons addres over het plaatsen en versorgen van den behoeftige en Krankzinnige Pieter Jansz Gorter van hier, in Uwl handen hadde gesteld, omme daar inne het nodige te verrigten en te rescribeeren.
Wy versoeken dus ten spoedigste Ul resolutie deswegens te mogen ontfangen
Heil & Broederschap
de Municipaliteit van Texel
Ter ord. van deselve (get) WRomans Texel 15 Juny 1797

Gorter

Vergadering 4 July 1797
Ingekomen Missive van Regenten van het buiten Gasthuys te Amsterdam, inhoudende dat men de Krankzinnige Pieter Jansz Gorter konde zenden &z.
Voor als nog gehouden in advys-

Geen woord meer in de Notulen, geen brief meer over dit onderwerp geschreven. Hoe is het met deze ongelukkige Pieter afgelopen?



Terug naar de vorige bladzij